مبانی نظری برده داری در فقه امامیه، بردگی از نظر اسلام
| دسته بندی | علوم انسانی |
| بازدید ها | 2 |
| فرمت فایل | docx |
| حجم فایل | 87 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 45 |
مبانی نظری برده داری در فقه امامیه، بردگی از نظر اسلام
توضیحات: فصل دوم پایان نامه کارشناسی ارشد (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی وفارسی دارد (به شیوه APA)
نوع فایل: WORD و قابل ویرایش با فرمت doc
قسمتی از متن مبانی نظری
خلاصه ای از کار:
برده‌داری در فقه امامیه
موضوع بردگى از نظر اسلام همواره از موضوعات مهم و بحث برانگیز درحوزه‌ی اندیشه اسلامى، به ویژه در باب حقوق بشر است. موضوع بردگى در اسلام بسیار پردامنه و ابعاد و جوانب گوناگون فقهى، فکرى و تاریخى دارد.
موضوع «بردگى در اسلام» گرچه به دلیل عدم کارآیى آن در ساحت عمل به موضوعى فراموش شده در پژوهش هاى اسلامى تبدیل شده و از گردونه اجتهادهاى نوین فقهى خارج شده است، اما از آن جا که موضوع حساس تاریخى است پژوهشگران مسلمان و غیرمسلمان به آن توجه داشته و گاه دستاویزى براى عیب جویى و شبهه افکنى دشمنان کج اندیش و مخالفان اسلام قرار گرفته است.
برخى با نادیده انگاشتن سهم اسلام در مبارزه‌ی فکرى و عملى با برده‌دارى و تلاش وسیع و پی‌گیر رسول خدا(ص) در حل این معضلِ ریشه دار اجتماعى، مبارزه تدریجى اسلام با برده‌دارى و پذیرش اجبارى آن را در موارد خاص به طرفدارى همه جانبه اسلام از برده‌دارى تفسیر کرده اند، به ویژه رفتار حاکمان و دولت هاى ظالمى که به نام اسلام بر مردم حکومت مى‌کرده اند را نیز به پاى اسلام نوشته و انتقاد خود را از دولت هاى اسلامى متوجه اصل دین اسلام کرده اند. حال آن که اگر واقعیات و شرایط اجتماعى عصر ظهور اسلام به خوبى تبیین شود و به سابقه‌ی بسیار طولانى برده‌دارى در میان ملت‌ها و دولت‌ها و بدرفتارى با بردگان در جهان توجه شود، به تلاش وسیع اسلام در حل این معضل اجتماعىِ تاریخ بشر و تحول در وضع زندگى و خوش‌بختى بردگان پى خواهیم برد.
- بردگى در جاهلیت
برده‌دارى با سابقه بسیار طولانى در میان تمام ملل و اقوام و کشورهاى جهان باستان رایج و متداول بود و پس از آن نیز همواره ادامه یافت. در مناطق تمدن خیز شبه جزیره‌ی عربستان، به ویژه جنوب آن که خاستگاه تمدن‌ها و حکومت هاى کهن بوده، نظام برده‌دارى از سوى حاکمان اجرا مى‌شده است. علاوه بر این، مجاورت عربستان با حکومت ایران و روم که از دولت هاى برده دار آن دوره بودند و هم چنین سکونت قبایل یهودى و مسیحى در عربستان که برده‌دارى ازاصول فرهنگى اجتماعى آن‌ها بود، در آشنایى مردم عرب با برده‌دارى بى تأثیر نبوده است. به هر حال، جامعه جاهلى، جامعه اى برده دار بوده و سیستم اقتصاد برده‌دارى بر آن حاکم بوده است (ابوزیدآبادی، 1385، ص78).
...................
- اسباب وعوامل بردگى در جاهلیت
.................
- اسارت در جنگ
جنگ از شاخصه‌هاى عرب جاهلى به حساب مى‌آید؛ نزاع میان قبایل به صورت سنتى جارى در میان عرب درآمده بود و به طور دایم، ذهن آنان را به خود مشغول مى‌کرد. بسیارى از جنگ‌هاى عرب، ریشه در فقر اقتصادى و کمبود منابع تولید، از جمله آب و چراگاه داشت. زندگى در بادیه و ضرورت تعلیف احشام و اغنام اقتضا داشت تا قبیله در مکان‌هایى اقامت گزیند که از نظر زیستى، شرایط آماده داشته باشد. اقوام عرب براى حفظ جان خود و به دست آوردن آب و غذا دست به جنگ مى‌زدند. البته عوامل دیگرى، نظیر برترى طلبى، کسب افتخار و شرف و مسایلى چون عشق به دختران یک قبیله و... نیز از عوامل جنگ و درگیرى در جاهلیت بود (جواد على، المفصل فى تاریخ العرب قبل الاسلام، ج 5، ص 403). .................
..........
- تجارت
.................
- فقر
فقر از عوامل بردگى در جاهلیت بوده است؛ افرادى براى نجات خود یا فرزندانشان از گرسنگى به بردگى تن مى‌دادند. نقل است که عوائل بن باعت فرزندان پسر و دختر خود را به سبب فقر و تنگ دستى فروخت (جواد على، المفصل فى تاریخ العرب قبل الاسلام، ج 7، ص 456). برخى از کسانى که فرزندان خود را مى‌فروختند شرط مى‌کردند که حق ولاء[1] براى آن‌ها ثابت باشد. حق ولاء یکى از اسباب ارث به حساب مى‌آمد.
................
- بدهکارى
................
- سرقت (آدم ربایى)
..............
- تاریخ بردگی اسیران
..................
- رفتار با بردگان درجاهلیت
- جایگاه اجتماعى بردگان
بردگان در جاهلیت، پایین ترین جایگاه و منزلت اجتماعى را داشتند و طبقه‌ی پست و فقیر جامعه به حساب مى‌آمدند. آن‌ها در ردیف حیوانات به شمار مى‌رفتند و از همه‌ی حقوق انسانى و مزایاى اجتماعى محروم بودند. رویکرد عرب جاهلى به بردگان، رویکرد ابزارى و کالایى بود؛ برده، کالاى مصرفى و خدماتى بود که بدون هیچ محدودیتى در تمام زمینه‌ها استثمار مى‌شد. برده هیچ حرمت و احترامى نداشت. بردگان همواره تحقیر و مسخره مى‌شدند. کسى که برده را مى‌خرید ریسمانى به گردنش مى‌انداخت و مانند چارپا او را به منزل خود مى‌برد و برده، نه اراده و اختیارى داشت و نه حق اظهار نظر و بیان رأى و عقیده بدون اجازه‌ی مالک. برده کالایى بود که در بازار، خرید و فروش مى‌شد و قیمت متغیرى داشت. سن و سال برده یا زیبایى و هنر و توانایى و جنسیتش موجب تفاوت قیمت آن بود (جواد على، همان، ج 7، ص 453).
..................
- نقش بردگان در اقتصاد
.......................
تجارت
..............
کشاورزى
..............
چوپانى
...............
صنعت
.............
- استفاده نظامى از بردگان
...............
- سوءاستفاده جنسى از بردگان
...............
- تنبیه و شکنجه بردگان
...............
- آزاد کردن بردگان در عصر جاهلى
.................
- «ولاء» و گونه هاى آن در عصر جاهلى
...............
1. ولاء رق
...............
2. ولاء عتق
...............
- بردگى از نظر اسلام
...................
- موانع لغو دفعى بردگى
.............
- اقدامات رسول خدا(ص) در حذف نظام برده‌دارى
- مبارزه‌ی بنیادین با برده‌دارى
....................
- محدود کردن اسباب و عوامل بردگى
.............
- گشودن درهاى آزادى به روى بردگان (عتق)
................
- شیوه‌ی اسلامى بهترین راه کار در امر بردگى
.................
- آزادى مشروط
.................
- اعدام و قتل همه‌ی اسرا در همه‌ی موارد
.................
- نگهدارى اسیران در زندان‌ها
....................
- بردگى خصوصى با مدت معین
..................
- بردگى خصوصى بى مدت
..................
- مقابله به مثل و مجازات کفار حربى
..................
فهرست منابع
قران کریم
- منابع عربی
- ابن ابى الحدید (1378ق)، شرح نهج البلاغه، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، قم، دار احیاء الکتب العربیه.
- ابن اثیر جزرى، محمد (1364)، النهایه فى غریب الحدیث و الأثر، تحقیق طاهر احمد زاوى و...، چاپ چهارم: قم، اسماعیلیان.
.................
...............
[1] - رابطه اى دوسویه که برده را به اربابش پیوند مى داد، ولاء رق گفته مى شد. برده با تمام وجود در اختیار ارباب بود در عوض، ارباب برده را همچون یکى از افرد قبیله خود حمایت مى کرد. ارباب تنها وارث برده بعد از مرگش بود. ولاء داراى معانى و مصادیق متعددى است که به آن اشاره خواهد شد.